Το μάθημα εξετάζει την ιδεολογική και πρακτική επίδραση των ποικίλων ΜΜΕ (Τύπος, κινηματογράφος, τηλεόραση, διαδίκτυο κ.λπ.) στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Ειδικότερα, ενδιαφέρει ο ρόλος τους σε σύγχρονες πολιτικές συμπεριφορές, στη διαχείριση της εξουσίας, στις στρατηγικές επικοινωνίας κομμάτων, κυβερνήσεων, οργανισμών, οικονομικών και κοινωνικών φορέων. Επίσης, αναλύεται η αντίστροφη επιρροή της καταγεγραμμένης κοινής γνώμης (διεθνείς ποσοτικές και ποιοτικές μετρήσεις, δημοσκοπήσεις κ.ά.) στη θεματολογία και τις ιδεολογικές προτιμήσεις των ΜΜΕ. Τα πρακτικά παραδείγματα συνοδεύονται από τις αντίστοιχες θεωρητικές αναλύσεις με βάση στοιχειώδεις έννοιες της φιλοσοφίας και της επικοινωνίας. Το μάθημα έχει, επίσης, στόχο να εισάγει τους φοιτητές στη γνώση των βασικών μηχανισμών της επικοινωνιακής δράσης στη σφαίρα του πολιτικού. Εξετάζονται θέματα που άπτονται των τεχνικών της πολιτικής επικοινωνίας όπως: σχεδιασμός και διαχείριση προεκλογικής εκστρατείας, αξιοποίηση «πολιτικών» πόρων, η διαχείριση των μέσων, ανάλυση μετρήσεων κοινής γνώμης, κ.ο.κ. Το μάθημα έχει, επίσης, στόχο να εισάγει τους φοιτητές στη γνώση των βασικών μηχανισμών της επικοινωνιακής δράσης στη σφαίρα του πολιτικού.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Επίπεδο 7 Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων 

Γνώσεις: Οι φοιτητές έχουν αποκτήσει τις βασικές γνώσεις για τις έννοιες και τα φαινόμενα τα οποία εξετάζει η Πολιτική Επιστήμη, καθώς τα μεθοδολογικά εργαλεία ανάλυσης. Το μάθημα εξειδικεύει τις γνώσεις στο πεδίο της Πολιτικής Επικοινωνίας και εξετάζει ζητήματα αντιπροσώπευσης, λογοδοσίας και συμμετοχής υπό το πρίσμα της σχέσης πολιτικών υποκειμένων, μέσων ενημέρωσης και πολιτών. 

Ικανότητες:Οι φοιτητές αποκτούν την ικανότητα να αξιοποιήσουν τις ευρύτερες γνώσεις και εργαλεία για την κατανόηση των επιμέρους ζητημάτων τα οποία εγείρονται στο πεδίο της Πολιτικής Επικοινωνίας. Μαθαίνουν να διακρίνουν τη συνάφεια ορισμένων ερμηνευτικών εργαλείων και να διαμορφώνουν τις κατάλληλες αναλυτικές προσεγγίσεις στην εργασία του μαθήματος. Εξοικειώνονται με την ανάλυση εμπειρικών στοιχείων και την αξιοποίηση θεωρητικής γνώσης για την ερμηνεία ζητημάτων τα οποία αφορούν στη χρήση της επικοινωνίας από τα πολιτικά υποκείμενα και τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και την επιρροή ευρύτερων κοινωνικών συνθηκών. Οι φοιτητές συνδυάζουν γνώσεις από διαφορετικούς κλάδους της Πολιτικής Επιστήμης (όπως πχ η Πολιτική Κοινωνιολογία, η Συγκριτική Πολιτική, η Πολιτική Ηγεσία κά), προκειμένου να αποκτήσουν στέρεες γνώσεις και ικανότητα κριτικής ερμηνείας. 

Δεξιότητες: α) επεξεργασίας εμπειρικών στοιχείων για την παρουσίαση στοιχείων σχετικών με τη χρήση της πολιτικής επικοινωνίας στα δημοκρατικά συστήματα, β) προφορικής παρουσίασης της εργασίας τους με τη χρήση σχετικών τεχνολογιών, γ) τεκμηριωμένης γραπτής απάντησης στο πλαίσιο της προόδου σε ερωτήματα τα οποία προϋποθέτουν την κριτική γνώση των ζητημάτων του μαθήματος, δ) ανταπόκρισης στα ερωτήματα της προφορικής εξέτασης με έμφαση στη δυνατότητα του φοιτητή να παρουσιάσει τις γνώσεις του με άμεσο και ολοκληρωμένο τρόπο.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Το μάθημα αποσκοπεί στην ανάπτυξη γνώσεων σχετικά με την επίδραση της πολιτικής επικοινωνίας στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.  Εξετάζεται η συμβολή των συστημάτων επικοινωνίας στις λειτουργίες συμμετοχής και λογοδοσίας. Ταυτόχρονα, αναλύονται και οι προκλήσεις για τη δημοκρατία όπως προκύπτουν από ορισμένες παθογένειες οι οποίες χαρακτηρίζουν διαχρονικά τη σχέση πολιτικών υποκειμένων και μέσων ενημέρωσης, καθώς και νεώτερες προκλήσεις οι οποίες συνδέονται με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τη χρήση νέων μέσων, η οποία δημιουργεί ρηξικέλευθες μεταβολές στους τρόπους ενημέρωσης των πολιτών. Ταυτόχρονα, οι φοιτητές καλούνται να διατυπώσουν τα δικά τους ερευνητικά ερωτήματα και να αναζητήσουν απαντήσεις μέσω της συμμετοχής τους στο πλαίσιο των σεμιναρίων, καθώς και τις ατομικές εργασίες που αναλαμβάνουν. Με τον τρόπο αυτό, ενθαρρύνονται να μελετήσουν την σχετική βιβλιογραφία, να αποκτήσουν μία κριτική προσέγγιση στα ζητήματα πολιτικής επικοινωνίας, να αναζητήσουν πολύπλευρες ερμηνείες και να τεκμηριώσουν τις θέσεις τους με συγκεκριμένα ευρήματα έρευνας και ανάλυσης. 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σύντομη Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα εξετάζει την ιδεολογική και πρακτική επίδραση των ποικίλων ΜΜΕ (Τύπος, κινηματογράφος, τηλεόραση, διαδίκτυο κ.λπ.) στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Ειδικότερα, ενδιαφέρει ο ρόλος τους σε σύγχρονες πολιτικές συμπεριφορές, στη διαχείριση της εξουσίας, στις στρατηγικές επικοινωνίας κομμάτων, κυβερνήσεων, οργανισμών, οικονομικών και κοινωνικών φορέων. Επίσης, αναλύεται η αντίστροφη επιρροή της καταγεγραμμένης κοινής γνώμης (διεθνείς ποσοτικές και ποιοτικές μετρήσεις, δημοσκοπήσεις κ.ά.) στη θεματολογία και τις ιδεολογικές προτιμήσεις των ΜΜΕ. Τα πρακτικά παραδείγματα συνοδεύονται από τις αντίστοιχες θεωρητικές αναλύσεις με βάση στοιχειώδεις έννοιες της φιλοσοφίας και της επικοινωνίας. Το μάθημα έχει, επίσης, στόχο να εισάγει τους φοιτητές στη γνώση των βασικών μηχανισμών της επικοινωνιακής δράσης στη σφαίρα του πολιτικού. Εξετάζονται μια σειρά από θέματα που άπτονται των τεχνικών της πολιτικής επικοινωνίας όπως: σχεδιασμός και διαχείριση προεκλογικής εκστρατείας, αξιοποίηση «πολιτικών» πόρων, η διαχείριση των μέσων, ανάλυση μετρήσεων κοινής γνώμης, κ.ο.κ.

Α΄Μέρος: Θεωρίες της Πολιτικής Επικοινωνίας   

Β΄ Μέρος: Κλασικά Μέσα Επικοινωνίας   

Γ΄Μέρος: Τα Νέα Μέσα Επικοινωνίας 

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 μαθήματα.

Τίτλος ενότητας
1.    Τι είναι ένα σύστημα πολιτικής επικοινωνίας; Γιατί χρειάζεται η επικοινωνία στη δημοκρατία; 
2.    Επικοινωνία και Αντιπροσώπευση
3.    Επικοινωνία και Εκτελεστική Εξουσία
4.    Θεωρίες της Πολιτικής Επικοινωνίας Ι
5.    Θεωρίες της Πολιτικής Επικοινωνίας ΙΙ
6.    Εκλογές και Πολιτική Διαφήμιση
7.    Επικοινωνία και Δημόσιες Πολιτικές
8.    Πρόοδος
9.    Επικοινωνία και Ηγεσία
10.    Νέα μέσα ενημέρωσης. Νέες προκλήσεις για τη δημοκρατία; 
11.    Παρουσιάσεις εργασιών
12.    Παρουσιάσεις εργασιών
13.    Συγκεφαλαίωση. Αποτίμηση και προοπτικές της δημοκρατίας στην Ευρώπη

Τρόποι αξιολόγησης φοιτητή:

Πρόοδος (ενδιάμεση γραπτή εξέταση εντός εξαμήνου)
Γραπτή εργασία και παρουσίαση
Προφορική εξέταση στο τέλος του εξαμήνου

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Το μάθημα γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο και περιλαμβάνει διαλέξεις και σεμινάρια. Στις διαλέξεις αναπτύσσονται τα θεωρητικά ζητήματα και η πολιτική ανάλυση. Στα σεμινάρια αναπτύσσεται συζήτηση στην οποία οι φοιτητές ενθαρρύνονται να εξετάσουν διαφορετικές προσεγγίσεις, να αναζητήσουν στοιχεία και βιβλιογραφία και να παρουσιάζουν τις εργασίες τους.

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Μία ειδική πλατφόρμα (eclass) χρησιμοποιείται για την αμφίδρομη επικοινωνία διδάσκοντος-φοιτητών με ανάρτηση χρήσιμου υλικού και πληροφοριών, με δυνατότητες ανάρτησης εργασιών, βαθμολόγησης και online συνεργασίας.  Οι διαλέξεις συνοδεύονται από παρουσιάσεις powerpoint. Με τους τρόπους αυτούς αξιοποιούνται οι ΤΠΕ για πρόσβαση σε ψηφιακό υλικό σχετικό με το αντικείμενο της διδασκαλίας.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	13 Εβδ. x 3 ώρες = 39 ώρες
Ατομική Εργασία	3 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 = 13,5+ 3 ώρες = 16,5 ώρες
Προφορική παρουσίαση	1 ώρα επαφής + 3 ώρες προετοιμασίας= 4 ώρες
Πρόοδος	4 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 = 18 ώρες
Τελικές εξετάσεις	13 Εβδ x 3 ώρες x 1,5 = 58,5 ώρες
Σύνολο Μαθήματος	136 ώρες

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Η αξιολόγηση γίνεται στην ελληνική γλώσσα (κατ’ εξαίρεση στα αγγλικά στους φοιτητές Erasmus). Για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος απαιτείται βαθμός ίσος ή μεγαλύτερος του 5. Ο τελικός βαθμός προκύπτει από την αξιολόγηση σε τρία διαφορετικά στάδια με διαφορετική βαρύτητα: α) γραπτή εργασία και παρουσίαση (20%), πρόοδος (40%), προφορικές εξετάσεις (40%). Η εργασία είναι έκτασης έως 2.000 λέξεις σε ένα ερευνητικό ερώτημα από μία λίστα θεμάτων που προτείνονται μέσω eclass. Η εργασία πρέπει να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένα και καθολικώς αποδεκτά μεθοδολογικά κριτήρια για τις ακαδημαϊκές εργασίες, να περιλαμβάνει παραπομπές στη σχετική βιβλιογραφία, καλή κατανόηση του ερωτήματος και ικανότητα κριτικής προσέγγισής του. Οι εργασίες παρουσιάζονται στο πλαίσιο των σεμιναρίων, όπου οι φοιτητές λαμβάνουν εποικοδομητικά σχόλια πριν από την οριστική υποβολή τους. 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- Βασικά εγχειρίδια:

1. ΔΕΜΕΡΤΖΗΣ Ν., ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ, 2002. 
2. 2) ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Σ., ΤΑ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ, 2011

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 

 

ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ  

Αλιβιζάτος Ν., 1986, Κράτος και ραδιοτηλεόραση: Η θεσμική διάσταση, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλας.

• Βαλούκος Στ., 1998: Ελληνική τηλεόραση. Χρονικό - Οδηγός 1967-1998, Αθήνα, Αιγόκερως.
• Βαλούκος Στ., 2004: Κινηματογράφος - Τηλεόραση. Η ανίχνευση μιας σχέσης, από Τηλεόραση και Ελληνική Κοινωνία, Αθήνα, Εικών.
• Βέλτσος Γ.-Κορωναίου Α.-Μεταξάς Α.Ι. κ.ά., 1998: Η «κατασκευή» της πραγματικότητας και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, Πρακτικά Συνεδρίου Τμήματος Επικοινωνίας &ΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, Αλεξάνδρεια.
• Βερναρδάκης Χρ. Επιμ.: Η Κοινή Γνώμη στην Ελλάδα 2004-Εκλογές, Κόμματα, Ομάδες Συμφερόντων, Χώρος και Κοινωνία, Αθήνα, Σαββάλας.
• Γιαννουλόπουλος Γ., 2002: Ο λαμπερός κόσμος των ΜΜΕ, Αθήνα, Ύψιλον.
• Δαρεμάς Γ., 2004: Τηλεόραση και αγορά, Επιμ.: Τηλεόραση και Ελληνική Κοινωνία, Αθήνα, Εικών.
• Δεμερτζής Ν., 2004: Η Πολιτική του Προσώπου και το Πρόσωπο της Πολιτικής. Όψεις της Τηλεπολιτικής, Επιμ.: Τηλεόραση και Ελληνική Κοινωνία, Αθήνα, Εικών.
• Δεμερτζής Ν.-Παπαθανασόπουλος Στ. κ.ά., 2000: Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, από Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, τεύχος 16.
• Δεμερτζής Ν.-Σκαμνάκης Α., 1998: Περιφερειακά ΜΜΕ στην Ευρώπη, Αθήνα, Παπαζήσης.
• ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ (ΕΚΕΑΔ), 2008: Αθλητικός Νόμος LEXSPORTIVA. Διαφορές-Αδικήματα-Δίκη, 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αθλητικού Δικαίου με διεθνή συμμετοχή (30/11-2/12/2006), ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ.
• ΕΣΗΕΑ, ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ, 2001: Δημοσιογραφία και Γλώσσα, Πρακτικά Συνεδρίου (15-16 Απριλίου 2000).
• ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ, 2003: Ο οπτικοακουστικός τομέας στην Ελλάδα, Αθήνα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ, 2007: Ανάλεκτα 2007, Αθήνα, Παπαζήσης.
• Κατσούδας Δ.-Κόρσος Δ.-Χαιρετάκης Μ. κ.ά., 1989: Τα νέα ΜΜΕ και οι επιπτώσεις τους στην Ελλάδα, από Επίκεντρα, τεύχος 57.
• Κομνηνού Μ., 2004: Τύπος και Τηλεόραση, Επιμ.: Τηλεόραση και Ελληνική Κοινωνία, Αθήνα, Εικών.
• Κομνηνού Μ., 2000: Από την αγορά στο θέαμα, Αθήνα, Παπαζήσης.
• Κομνηνού Μ.-Λιοναράκης Ν.-Κιουσοπούλου Λ., 1989: Αριστερά και Μέσα Επικοινωνίας, από Επιχειρήματα, τεύχος 11.
• Κόρσος Δ.,1987: Τύπος και Ραδιοτηλεόραση, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλας.
• Κουσούλης Λ., 2007: Κείμενα για την Πολιτική και την Επικοινωνία, Αθήνα, ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Κουσούλης Λ, 2004: Η Πολιτική Επικοινωνία στην Πράξη, Τα σεμινάρια της Λέγειν &Πράττειν, ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Λεβεντάκος Δ.-ΜπιτσάκηςΕυτ.-Φίλιας Β. κ.ά., 1986: Για μια δημοκρατική ραδιοτηλεόραση, Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή.
• Λεβεντάκος Δ., 2004, Επιμ.: Τηλεόραση και ελληνική κοινωνία, Αθήνα, Εικών.
• Λούλης Γ., 2004: Ο πραγματισμός του νέου «μεσαίου» χώρου, στο Η Πολιτική Επικοινωνία στην Πράξη, Αθήνα ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Μαυρής Γ., 2003: Οι τάσεις του εκλογικού σώματος εν όψει των προσεχών βουλευτικών εκλογών του 2004, από τριμηνιαία επιθεώρηση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής» ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ, τεύχος 17.
• Μαυρής Γ., 2004: Οι δημοσκοπήσεις ως ένας αναδυόμενος άτυπος θεσμός του σύγχρονου πολιτικού μας συστήματος, στο Η Πολιτική Επικοινωνία στην Πράξη, Αθήνα, ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Μεταξάς Γ., 2004: Αρχές, μορφές και θεμελιώδεις διακρίσεις του πολιτικού λόγου, στο Η Πολιτική Επικοινωνία στην Πράξη, Αθήνα, ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Παναγόπουλος Χρ., 2003: Η ελληνική κοινωνία 1980-2003. Μια πρώτη προσέγγιση, από τριμηνιαία επιθεώρηση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής» ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ, τεύχος 17.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 1993: Απελευθερώνοντας την τηλεόραση, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 1994: Η τηλεόραση στον κόσμο, Αθήνα, Παπαζήσης
• Παπαθανασόπουλος Στ., 1997: Η δύναμη της τηλεόρασης, η λογική του μέσου και η αγορά, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 1999: Η βία στην ελληνική τηλεόραση, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 2000: Επικοινωνία και Κοινωνία από τον εικοστό στον εικοστό πρώτο αιώνα, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 2000: Η τηλεόραση και το κοινό της, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 2002: Η Ευρώπη των Επικοινωνιών, Αθήνα, Καστανιώτης.
• Παπαθανασόπουλος Στ.-Χαιρετάκης Μ. κ.ά., 2002: Η πολιτική επικοινωνία στην Ελλάδα, Σύνταξη: Νίκος Δεμερτζής, Αθήνα, Παπαζήσης.
• Παπαθανασόπουλος Στ., 2003: Αθλητισμός και ΜΜΕ. Ευρώπη και Ελλάδα, από Αθλητισμός και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, Λόρενς Βένερ, Καστανιώτης.
• Παππάς Τ., 2001: Κομματικό σύστημα και πολιτικός ανταγωνισμός στην Ελλάδα 1981-2001, στο Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, τ.17.
• Πασαλάρης Χρ., 1994: Οι βαρόνοι των media, Αθήνα, Ζαρβάνος.
• Πιπερόπουλος Γ., 1996: Επικοινωνώ άρα υπάρχω, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.
• Πλειός Γ., 1993: Κινούμενη εικόνα και καλλιτεχνική επικοινωνία, Αθήνα, Δελφίνι.
• Πλειός Γ., 2001: Ο λόγος της εικόνας. Ιδεολογία και πολιτική, Αθήνα, Παπαζήσης.
• Σαρρής Ν., 1992, Η ελληνική κοινωνία στην τηλεόραση (2 τόμοι), Αθήνα, Γόρδιος.
• Σεβαστάκης Ν., 2004: Κοινότοπη Χώρα. Όψεις του δημόσιου χώρου και αντινομίες αξιών στη σύγχρονη Ελλάδα, Αθήνα, Σαββάλας.
• Σεραφετινίδου Μ., 1987: Κοινωνιολογία των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, Αθήνα, Gutenberg.
• Ταρασουλέας Θ., 2003: Ολυμπιακά Δρώμενα IV, Τύπος 1896, Athens.
• Φαναράς Στ., 2004: Η στρατηγική στις εκλογικές αναμετρήσεις, στο Η Πολιτική Επικοινωνία στην Πράξη, Αθήνα, ΜΕΤΑΜΕΣΟΝΥΧΤΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ.
• Φαράκος Αγ., 2005: Οι εργοδότες, Αθήνα, ΕΣΤΙΑ.
• Φιλόλια Α.-Παπαγεωργίου Η.-Στεφανάτος Στ., 2005: Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Κρίσεων και Ανθρώπινος Παράγοντας, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ.
• Χατζηπαντελής Θ., 2005: Βουλευτικές και Ευρωπαϊκές Εκλογές 2004. Από τις έρευνες στην κάλπη και πάλι στις έρευνες, από Πολιτική Επιστήμη, 1.
• Χαιρετάκης Μ., 1994: Μερικά σχόλια για τη διαπλοκή του κοινού με τα ΜΜΕ και την εξουσία, Θεσσαλονίκη, UniversityStudioPress.
• Χαιρετάκης Μ.,1997: Οι τάσεις των ΜΜΕ στην Ελλάδα. Μια κατεξοχήν ποσοτική αποτύπωση, Αθήνα, ΙΟΜ.
• Χαιρετάκης Μ., 1997:Τηλεόραση και διαφήμιση. Η ελληνική περίπτωση, Αθήνα, Σάκκουλας.
• Χαιρετάκης Μ., 2000: ΜΜΕ, κείμενα στο www., Αθήνα, Δαρδανός.
• Χαιρετάκης Μ., 2001: Ιδιωτικά και δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα, κοινή γνώμη και καθολική κοινωνική συμμετοχή, Αθήνα, Σάκκουλας.
• Ψυχογιός Δ., 2003: Τι είναι τα Μέσα Επικοινωνίας; (Αθήνα, Καστανιώτης).

                 ΞΕΝΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

• Arnheim R.,1969: Visual Thinking, Berkeley:University of California Press.

• BaudrillardJ., 1991: Η κουλτούρα των μέσων, Αθήνα, Αλεξάνδρεια.

• BennetL., 1999: Ειδήσεις. Η πολιτική των ψευδαισθήσεων, Αθήνα, Δρομέας.

• BenjiaminW., 1991: Δοκίμια για την Τέχνη, Αθήνα, Κάλβος.

• BoorstinD., 1989: Το μήνυμα του μέσου, Αθήνα, Αλεξάνδρεια.

• CazeneuveJ., 1979: Ο άνθρωπος τηλεθεατής, Αθήνα, Πύλη.

• ChomskyΝ., 2006: Δύο ώρες διαύγειας, Αθήνα, ΛΙΒΑΝΗΣ.

• EdelmanM., 1999: Η κατασκευή του πολιτικού θεάματος, Αθήνα, Παπαζήσης.

• EisensteinS.M., 1975: Η μορφή του φιλμ, Αθήνα, Αιγόκερως.

• Habermas J.,1989: Structural Transformation of the Public Sphere,Cambridge: Polity Press.

• Hantley J.,1982: Understanding News,London, Routledge.
• Hegel: Αισθητική,Αθήνα, Αναγνωστίδης.

• Jensen K.B., 1995:The Social Semiotics of Mass Communications,London, Sage.

• Klapper J., 1960: Τhe Effects of Mass Communication, New York, Free Press.

• KracauerZ., 1983:Θεωρία του Κινηματογράφου, Αθήνα, Κάλβος.

• LippmannW., 1988: Κοινή γνώμη, Αθήνα, Κάλβος.

• Merton R., 1968:Social Theory and Social Structure, New York: the Free Press.

• PopperK., 1995: Ένας νόμος για την τηλεόραση,στο PopperK.-CondyJ.: Τηλεόραση: Κίνδυνος για τη Δημοκρατία, Αθήνα, Νέα Σύνορα/Λιβάνη.

• PostmanN., 1998: Διασκέδαση μέχρι θανάτου, Αθήνα, Δρομέας.

• RamonetI., 1999: Η τυραννία των ΜΜΕ, Αθήνα, Πόλις.

• RothΡ.:How To Plan Media, Shokie, Illinois: Standard Rate and Data Service, Inc., 1969, passim.

• Smythe D., 1982: Dependency Road:Communications, Capitalism, Consciousness andCanada, New Jersey, Ablex, 1982.

• Tellis G.J, 1998: Advertising and Sales Promotion Strategy, ReadingMassachusetts: Adison-Wesley Inc.

• ThompsonJ., 1999: Νεωτερικότητα και μέσα επικοινωνίας, Αθήνα, Παπαζήσης.

• TofflerA., 1982: Το τρίτο κύμα, Αθήνα, Κάκτος.

• WernickΑ., 1991: Promotional Culture. Advertising, Ideology and symbolic expression,London, Sage Publications. 

• ZimerC.: Κινηματογράφος και πολιτική, επιμέλεια: Διαμαντής Λεβεντάκος, Αθήνα, Εξάντας

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS (ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

https://eclass.uop.gr/modules/auth/opencourses.php?fc=267